УКМК Акаев менен Бакиев Кумтөр боюнча сот жообуна тартылгандыгын билдирди
Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет Кумтөр кенин иштетүү боюнча козголгон кылмыш ишинин тергөө иштери уланып жаткандыгын билдирет. Буга чейин бир топ жумуштар аткарылган. Чогулган далилдердин негизинде тергөө ири көлөмдөгү коррупциянын бар экендиги жөнүндө жыйынтыкка келген.
канадалык инвесторлор менен кызматташуу учурунда (Камеко жана Центерра компаниялары) 1992-жылы Башкы келишимди түзүүдө жана ага 1994-жылы киргизилген өзгөртүүлөрдө коррупция фактысы боюнча, экс-президент Аскар Акаев жана Реконструкциялоо Комитетинин экс-төрагасы сот жообуна тартылышкан издөөдө жүргөн Борис Бирштейндин сыртынан жана экономиканын өнүгүшүнө жана экс-премьер-министрлер Т.Чыңгышевге, А.Жумагуловго жана "Кыргызалтын" мамлекеттик концернинин мурдагы президенти Д.Сарыгуловго эскертүү берилген.
2003-жылы Камеко менен Башкы келишимди реструктуризациялоодогу коррупциянын айынан, анын натыйжасында Кыргыз Республикасынын "Центеррадагы" үлүшү 25,7% га (7,3 млрд. Сом) төмөн бааланган, экс-президент А.Акаев да сыртынан кылмыш ишине аралашкан.
2009-жылдагы келишимге ылайык, өлкөнүн жогорку жетекчилери 1992, 1994 жана 2003-жылдары түзүлгөн келишимдердин шарттарынын кемчиликтерин түшүнүп, "Центерранын" кызыкчылыгын улуттук кызыкчылыктардан жогору коюп, бул компанияга атайылап чексиз мүмкүнчүлүктөрдү берген. Республиканын экологиясынын жана экономикалык кызыкчылыктарын тебелешкен.
Бул эпизод боюнча кылмышка шектүү деген билдирүү өлкөнүн экс-премьер-министри И.Чудиновго жана "Кыргызалтын" ААК башкармалыгынын мурунку төрагасы А.Жакыповго жана Мамлекеттик геологиянын мурдагы директору К. Курманалиев, директорлор кеңешинин төрагасы А.Елисеев, инвестордун өкүлү А.Сазанов, экс-президент Курманбек Бакиев жана анын уулу Максим Бакиев издөөгө алынган.
Тергөө тарабынан аныкталган коррупциялык фактыларды жана Кыргыз Республикасынын элинин кызыкчылыгына жооп бербеген канадалык инвесторлор менен түзүлгөн келишимдердин шарттарын эске алуу менен, тергөө республиканын Башкы прокуратурасы менен бирдикте, Кумтөр долбоору боюнча келишимдерди денонсациялоо.
1992-2009-жылдардагы эпизоддордун тергөө иштери акыркы баскычта. Ошол эле учурда, 2017-жылы Кумтөр долбоору боюнча кийинки келишимдерди түзүү боюнча иликтөө улантылып, натыйжада айыпталуучуларга юридикалык баа берилип, ал жөнүндө УКМК коомчулукка кошумча маалымдайт.
